آشنایی با انواع کود پتاسیم و موارد استفاده از آن ها

پتاسیم، یکی از مهم‌ترین عناصر برای رشد و سلامت گیاهان است، اما آیا می‌دانید که همه کودهای پتاسیم به یک روش عمل نمی‌کنند؟ هر نوع کود پتاسیم ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد که می‌تواند تاثیرات متفاوتی بر گیاهان بگذارد. انتخاب درست کود پتاسیم می‌تواند به رشد بهتر، افزایش مقاومت در برابر بیماری‌ها و حتی بهبود کیفیت محصول کمک کند. در این مقاله از کهن تاک شیمی به دنیای متنوع کودهای پتاسیم و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم تا شما بتوانید با انتخاب هوشمندانه، به گیاهان خود جان دوباره ببخشید و بهره‌وری بیشتری بدست آورید.

1.     سولفات پتاسیم یا سولوپتاس  (K₂SO₄)

کود سولفات پتاسیم به شکل‌های گرانول، پودری و مایع موجود است و برای گیاهانی که به یون کلر حساس هستند، مناسب است. این کود حاوی پتاسیم و گوگرد بوده و برای سنتز پروتئین‌ها، فعالیت آنزیم‌ها و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌های محیطی نظیر خشکی و سرما ضروری است.

تیوسولفات پتاسیم نیز حاوی پتاسیم و گوگرد است، اما ترکیب شیمیایی آن متفاوت است. در این کود، گوگرد به شکل یون تیوسولفات (S₂O₃) موجود است که جذب آن در خاک‌های قلیایی و با pH بالا بیشتر است. این کود برای کاهش شوری خاک و بهبود شرایط گیاهان در خاک‌های شور مؤثرتر است و می‌تواند در تجزیه مواد آلی و بهبود عملکرد گیاهان در شرایط سخت کمک کند.

کاربرد:

• گیاهانی مانند توت‌فرنگی، درختان میوه خاص مانند گلابی و سبزیجات خاص.
• عدم وجود کلر در این کود باعث سازگاری با خاک‌های شور.
• امکان استفاده از این کود در خاک‌های شنی وجود دارد.
• مناسب برای گیاهانی که به گوگرد نیاز دارند: مانند سبزیجات و گیاهان گلخانه‌ای.
• این کود به تنهایی یا در کنار اوره یا همان نیترات آمونیوم، می‌توانید نیتریفیکاسیون را به تاخیر بیندازد و از میزان اتلاف نیتروژن به شکل گاز جلوگیری کند.

نکته:

 بهتر است از این کود در آب و هوای گرم یا در ترکیب با کودهای حاوی کلسیم یا با اسیدیته بالا استفاده نشود.

2.     سیلیکات پتاسیم  (K₂SiO₃)

سیلیکات پتاسیم معمولاً به صورت محلول در دسترس است و منبعی غنی از پتاسیم و سیلیسیم برای گیاهان فراهم می‌کند. سیلیسیم، به‌ویژه در تقویت دیواره‌های سلولی گیاهان نقش اساسی دارد، زیرا این دیواره‌ها از پروتئین‌ها و پلی‌ساکاریدها تشکیل می‌شوند.

با افزودن سیلیکات به این ساختار، استحکام سلولی گیاه افزایش می‌یابد و گیاه توانایی بیشتری برای مقابله با تنش‌های محیطی مانند باد، باران، سرمای شدید و خشکی پیدا می‌کند و به همین دلیل انتخاب این کود در زمان رشد که مصادف با افزایش دماست، توصیه می‌شود.

علاوه بر این، کود سیلیکات پتاسیم می‌تواند جذب مؤثرتر مواد مغذی مانند فسفر و کلسیم را در خاک‌های قلیایی یا با pH بالا تسهیل کند. این کود همچنین به تقویت سیستم ایمنی گیاه کمک می‌کند و مقاومت آن را در برابر بیماری‌های قارچی، باکتریایی و آفات افزایش می‌دهد.

 در نتیجه،  K₂SiO₃به گیاهان کمک می‌کند تا در شرایط دشوار به‌طور مؤثری رشد کنند و از آسیب‌های محیطی و بیماری‌ها محافظت شوند. از طرفی این کود خاک را اصلاح می‌کند و میزان منگنز، آهن و آلومینیوم مازاد خاک که می‌توانند گیاه را مسموم کنند را به حداقل می‌رساند.

کاربرد:

• تقویت دیواره‌های سلولی و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های فیزیکی (باد و باران).
• افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری‌ها و آفات با تقویت سیستم ایمنی.
• افزایش مقاومت گیاه در برابر آفتاب سوختگی و افزایش شدید دما.
• کمک به جذب بهتر آب و کاهش تبخیر، بهبود مقاومت در برابر خشکی.
• مناسب برای گیاهانی که نیاز به سیلیکات دارند مانند برنج و کاهو.
• بهبود کیفیت محصولاتی مانند برنج، گندم و سبزیجات.

3.     کود هیومات پتاسیم

کود پودری هیومات پتاسیم یک ترکیب خاص از اسید هیومیک و پتاسیم است که به‌طور ویژه برای تقویت عملکرد گیاهان در خاک‌های مختلف طراحی شده است. این کود از نمک پتاسیمی تولید شده از اسید هیومیک می‌باشد که اثرات مثبتی بر رشد و سلامت گیاهان دارد. مواد آلی موجود در آن از منابع طبیعی تأمین شده و به بهبود کیفیت خاک و رشد گیاهان کمک می‌کند.

پودری بودن کود هیومات پتاسیم موجب می‌شود که کود به سرعت در خاک جذب شود و اثرات آن به‌سرعت مشاهده گردد. هنگام استفاده از این کود باید به میزان مصرف آن متناسب با نیاز گیاه توجه کنید.

کاربرد:

• استفاده در گیاه گندم و ذرت، باعث رشد ریشه‌های قوی‌تر می‌شود.
• برای گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی، جذب پتاسیم را بهبود می‌بخشد.
• در درختانی چون سیب و انار، مقاومت به خشکی و سرما افزایش می‌دهد.
• در خاک‌های شنی، مثل مزارع برنج، نگهداری آب و مواد مغذی را بهتر می‌کند.
• استفاده از این کود در زمان میوه دهی منجر به رنگ گیری و افزایش اندازه میوه‌ها می‌شود.

نکته:

 توصیه می‌شود از این کود در گیاهان حساس به کلر مانند مرکبات، توتون، کاهو و گیاهان تزئینی مانند شمعدانی با احتیاط استفاده شود

4.     کود سوسپانسیون پتاس بالا

کود سوسپانسیون پتاس بالا، که به عنوان کود سوسپانسیون K45  نیز شناخته می‌شود، یک محلول غنی از پتاسیم است که به طور خاص برای تأمین نیاز گیاهان به این عنصر ضروری طراحی شده است. پتاسیم یکی از سه عنصر اصلی مورد نیاز گیاهان (به همراه نیتروژن و فسفر) است و نقش مهمی در فرآیندهای مختلف رشد گیاه دارد. این عنصر به گیاهان کمک می‌کند تا مقاومت بیشتری در برابر تنش‌های محیطی مانند خشکی، سرما و بیماری‌ها داشته باشند و همچنین در بهبود کیفیت محصول، افزایش بازده و تسریع در بلوغ گیاهان تأثیرگذار است.

کود سوسپانسیون پتاس بالا می‌تواند جذب گیاهان را به طور مؤثر و سریع تسهیل کند. این نوع کود معمولاً برای گیاهانی که به میزان بالاتری از پتاسیم نیاز دارند، مانند گیاهان میوه‌دار، سبزیجات و گل‌ها، استفاده می‌شود.

کاربرد:

• افزایش رنگ‌دهی میوه‌ها و گل‌های زینتی
• افزایش تشکیل ریشه و بهبود رشد اولیه گیاه
• افزایش قند و بهبود رنگ و طعم میوه
• مناسب برای خاک‌های ضعیف در پتاسیم

5.     فسفیت پتاسیم  (KH₂PO₃)

فسفیت پتاسیم (KH₂PO₃) ترکیبی از پتاسیم و فسفیت است که برای تقویت سیستم ایمنی گیاه و مبارزه با بیماری‌ها کاربرد دارد. این کود با تقویت پاسخ‌های دفاعی گیاه، مقاومت آن را در برابر بیماری‌های قارچی و ویروسی افزایش می‌دهد و به بهبود ریشه‌زایی و رشد گیاه کمک می‌کند.

تفاوت با پتاسیم فسفات: پتاسیم فسفات برای تأمین فسفر و پتاسیم جهت رشد و گلدهی گیاهان استفاده می‌شود، در حالی که کود مایع فسفیت پتاسیم بیشتر برای تقویت سیستم ایمنی و مقاومت در برابر بیماری‌ها کاربرد دارد.

کاربرد:

• مبارزه با بیماری‌های قارچی و ویروسی
• افزایش فعالیت آنزیم‌ها برای تسریع رشد گیاه.
• بهبود ریشه‌زایی: کمک به رشد و توسعه سیستم ریشه.
• مناسب برای گیاهانی که به فسفر و پتاسیم نیاز دارند: مانند گیاهان گلخانه‌ای.